Trà là một trong những thức uống phổ biến và được yêu thích nhất trên toàn thế giới. Trà có hương vị thanh tao, mùi thơm dễ chịu và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Không chỉ là một phần của văn hóa nhiều quốc gia, trà còn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người.

Nguồn gốc và lịch sử của trà

Trà được cho là có nguồn gốc từ Trung Quốc và được phát hiện cách đây khoảng 5.000 năm. Theo truyền thuyết, trà lần đầu tiên được phát hiện vào năm 2737 TCN, khi Hoàng đế Thần Nông vô tình làm rơi lá trà vào nồi nước đang sôi. Sau khi uống thử, ông nhận thấy trà có vị ngon và có khả năng thanh nhiệt. Trà nhanh chóng trở nên phổ biến và lan rộng ra khắp các quốc gia châu Á, bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam và Ấn Độ.

Vào thế kỷ 17, trà được du nhập vào châu Âu và trở thành thức uống yêu thích của giới quý tộc. Trà cũng đã đóng một vai trò quan trọng trong các sự kiện lịch sử như cuộc “Boston Tea Party” ở Mỹ vào năm 1773, một phần của cuộc chiến giành độc lập.

Trà được làm từ gì?

Trà được làm ra từ cây chè – tên khoa học là Camellia sinensis, một loài thực vật thuộc họ Chè. Tuy nhiên, không phải loại trà nào cũng làm cùng một loại giống nhau. Và đôi khi, sự khác biệt giữa các loại trà chủ yếu đến từ cách chế biến và xử lý lá trà sau khi thu hoạch. Mặc dù các loại trà đều được làm từ cùng một loại cây, nhưng chúng có hương vị, màu sắc, đặc tính khác nhau tùy vào phương pháp chế biến và xuất xứ.

Các loại trà phổ biến

Trà không chỉ là một thức uống, mà còn là nghệ thuật sống của nhiều nền văn hóa Á Đông. Mỗi loại trà mang trong mình một cách chế biến riêng, tạo nên hương vị và công dụng khác biệt. Dưới đây là những loại trà phổ biến nhất hiện nay:

• Trà xanh

Trà xanh được chế biến từ lá tươi, đã qua quá trình hấp hoặc sao để ngăn ngừa oxy hóa (diệt men). Loại trà này có hương vị thanh nhạt và được ưa chuộng nhờ hàm lượng cao các chất chống oxy hóa như catechin.

• Trà đen

Trà đen được oxy hóa hoàn toàn, tạo nên hương vị đậm đà và màu nước đỏ sâu (đỏ đen). Nó là loại trà được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới, phổ biến trong các nghi lễ trà ở Anh và Ấn Độ.

• Trà ô long

Ô long là loại trà được oxy hóa một phần, nên hương vị và tính chất nằm giữa trà xanh và trà đen. Nó thường được đánh giá cao nhờ vào hương vị phong phú và tác dụng tốt cho sức khỏe.

• Trà trắng

Trà trắng được chế biến đơn giản nhất, chủ yếu từ những búp lá non và không qua oxy hóa. Loại trà này có hương vị thanh khiết, tốt cho da và hệ miễn dịch.

• Trà hoa

Loại trà này được tạo hương bằng cách ướp hoặc trộn lá trà với hoa như nhài, sen, ngâu, sói. Nó mang đến hương thơm dễ chịu và dễ uống.

Lợi ích sức khỏe của trà

Việc uống trà mỗi ngày mang lại nhiều lợi ích vượt xa cảm giác thư giãn tức thời. Một số công dụng nổi bật của trà đối với sức khỏe con người phải kể đến như:

• Tăng cường tập trung và tĩnh tâm

Trà chứa caffeine, giúp tăng cường sự tập trung nhưng ít gây kích thích quá mức như cà phê. Ngoài ra, l-theanine trong trà giúp thư giãn tâm trí và cải thiện tinh thần.

• Chống oxy hóa

Trà giàu chất chống oxy hóa như catechin, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác hại của gốc tự do, chống lão hóa và giảm nguy cơ bệnh tật mãn tính. Một nghiên cứu từ Đại học Harvard cho thấy uống trà thường xuyên có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính do stress oxy hóa.

• Hỗ trợ tim mạch

Các nghiên cứu cho thấy, trà xanh và trà đen giúp hạn chế nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, cải thiện huyết áp và giảm lượng cholesterol. Theo một báo cáo trên tạp chí Journal of the American Heart Association, trà xanh có thể làm giảm huyết áp và cải thiện chức năng động mạch.

• Hỗ trợ quá trình giảm cân

Catechin trong trà xanh giúp đốt cháy mỡ và tăng cường chuyển hoá, hỗ trợ giảm cân một cách tự nhiên. Một nghiên cứu đăng trên American Journal of Clinical Nutrition chỉ ra rằng trà xanh có thể thúc đẩy quá trình đốt cháy năng lượng và giảm tích tụ chất béo.

• Tăng cường hệ miễn dịch

Trà giàu polyphenol và flavonoid, giúp tăng cường hệ miễn dịch, đấu tranh chống các bệnh nhiễm trùng như cảm lạnh. Nghiên cứu từ Đại học Maryland đã nhấn mạnh rằng polyphenol trong trà có thể giảm nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm.

• Cải thiện tiêu hoá

Trà, đặc biệt là trà ô long và trà xanh, giúp tăng cường tiêu hoá, giảm tình trạng đầy hơi và chứng đầy bụng.

• Bảo vệ sức khỏe răng miệng

Trà chứa fluoride và các chất kháng khuẩn giúp ngăn ngừa sâu răng và bảo vệ sức khỏe nướu.

Trà trong văn hóa và đời sống

Trà không chỉ là thức uống mà còn là một phần quan trọng trong nhiều nền văn hóa. Ví dụ, ở Trung Quốc và Nhật Bản, có các nghi lễ trà đạo đầy tính truyền thống và nghệ thuật. Trà cũng đóng vai trò quan trọng trong các cuộc gặp gỡ xã hội, từ những buổi trà chiều trang trọng ở Anh cho đến những buổi trò chuyện đơn giản giữa bạn bè tại các quán cà phê.

Ở Việt Nam, trà là thức uống gắn liền với đời sống hàng ngày, từ những buổi trà đàm đến những dịp lễ tết. Trà xanh, trà sen hay trà mạn là những loại trà phổ biến. Chúng thường được thưởng thức với các món ăn nhẹ, bánh kẹo hoặc trái cây.

Trà không chỉ là một thức uống để giải khát mà còn là một phần của văn hóa và truyền thống của nhiều quốc gia. Với sự đa dạng về chủng loại và lợi ích sức khỏe, trà đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Dù bạn là người yêu thích trà đen mạnh mẽ hay trà xanh nhẹ nhàng, một tách trà luôn mang đến sự thư giãn và những phút giây tận hưởng tuyệt vời.