Hắc sa có thật không? Ấm màu đen có phải là hắc sa?
Hắc sa có thật không??? ấm màu đen có phải là hắc sa???
KHÔNG!
Đây chỉ là một thủ thuật nung ấm. Ấm được nung lần 2 để tạo màu đen. Trước đây thủ thuật nung lần hai này thường được sử dụng để che đi sự không đồng đều của màu ấm xuất hiện trong quá trình nung ấm tử sa thành phẩm. Các ấm bị không đồng đều màu sắc hoặc cần thay đổi màu sắc thì được cho vào chậu gốm, sau đó đổ tro củi vào đầy chậu lấp đầy các ấm, rồi đậy nắp chậu kín lại, sau đó cho vào lò nung trong trạng thái thiếu oxy nhiệt độ được kiểm soát dưới 1000 độ C. Ấm sau khi được nung lần hai xong sẽ thành màu đen và che đi được những khuyết điểm về màu trước đó. Tuy nhiên người ta phát hiện ra rằng màu đen của ấm tử sa sau khi nung xong có ưu điểm Màu đen giống như mực đen, không bị phai màu và có cảm giác ấm áp. Nên hiện nay thủ thuật này đã trở thành một phương pháp mới khá phổ biến để trang trí và tạo màu cho ấm tử sa.
NGUYÊN LÝ NÀO ĐỂ TẠO RA MÀU ĐEN?
Các yếu tố tạo nên màu của tử sa là sắt. Tử nê, chu nê sau khi nung thì ấm có màu nâu tím hoặc đỏ. Bột tro đóng vai trò biến màu tím của tử nê thành màu đen, đó là màu nguyên của sắt. Ấm được nung lần đầu tiên trong môi trường có oxy, phản ứng đầy đủ của các nguyên tố sắt và oxy tạo thành màu tím (tử nê) hoặc đỏ (chu nê). Khi nung lần hai với bột tro và trong môi trường thiếu oxy, các nguyên tố sắt phản ứng với carbon trong bột than, kết hợp với các ion oxy hóa biến thành CO2 kết quả làm sắt oxy hóa được trả lại, do sắt oxy hóa có màu sắc khá đa dạng nên các ấm nung lần hai với tro cũng rất huyền bí.
CÓ KHÓ LÀM KHÔNG?
Một ấm màu đen tốt, nhìn giống như mực, cho cảm giác ấm áp. Nó đòi hỏi phải có một mức nhiệt độ nung thích hợp, không phải loại đất nào cũng có thể dể dàng nung thành ấm đen được. Chu nê có mật độ kết tinh cao, do đó khả năng nung thiếu oxy với tro thường không thành công cao, nó thường tạo ra các ấm có màu loang lỗ sau khi nung, dưới đáy và các khe rãnh thường có màu xám, màu xanh đen, xanh lục.
XỬ LÝ ẤM ĐEN MỚI MUA VỀ
Một ấm đen khi mới mua về, nếu để nước trà qua đêm, ngày hôm sau nước trà có thể biến màu khác, đục đi. Đây là hiện tượng bình thường vì có một số chất axit trong trà và tro than tạo thành.Vì vậy những chiếc ấm đen mới mang về, cần được rửa sạch với nước nhiều lần, sau đó luộc kỹ, nhớ lưu ý những vị trí khó làm sạch như vòi. Có như vậy thì sau này nước trà mới không bị đổi màu hoặc đục đi.