/ / / Tiêu chuẩn hái búp tươi nguyên liệu làm trà Phổ Nhĩ là gì?

Tiêu chuẩn hái búp tươi nguyên liệu làm trà Phổ Nhĩ là gì?

Bước đầu tiên trong quy trình chế biến trà Phổ Nhĩ chính là hái búp tươi. Đây cũng là giai đoạn quyết định chất lượng thành phẩm. Mỗi loại trà có tiêu chuẩn hái khác nhau, và nguyên liệu làm trà Phổ Nhĩ cũng có quy tắc riêng, rất khác biệt so với các dòng trà xanh hay trà ô long.

Tiêu chuẩn hái tươi nguyên liệu làm trà Phổ Nhĩ là gì?

Tiêu chuẩn trong sách vở

Trong sách có ghi rõ, chẳng hạn “Chế Trà Học” (2016, tái bản lần 3, Hạ Đào chủ biên):

 “Nguyên liệu búp tươi của trà Phổ Nhĩ Vân Nam là từ một tôm một lá đến một tôm bốn lá và những lá đôi cùng độ non tương ứng.”

So với các loại trà khác, tiêu chuẩn hái có thể được xác định rất tinh vi. Ví dụ trà xanh đặc sản như Long Tĩnh Tây Hồ, Bích Loa Xuân Động Đình, Mao Phong Hoàng Sơn, đều có thể phân cấp theo độ non một tôm một lá, hoặc một tôm hai lá,… như vậy vừa dễ hiểu vừa dễ thực hiện.

Trong khi đó, nguyên liệu làm trà Phổ Nhĩ lại không có ranh giới rõ rệt. “Một tôm một lá đến một tôm bốn lá” nghe đơn giản nhưng khó hình dung, đặc biệt với người chưa từng tham gia chế biến.

Trà Phổ Nhĩ nên hái một tôm mấy lá mới đúng chuẩn?

Xem thêm: Trà Phổ Nhĩ Băng Đảo Kim được làm như thế nào?

Điều đặc biệt của trà Phổ Nhĩ là: chất lượng không phụ thuộc vào độ non hay già của búp. Nói cách khác, hái càng non chưa chắc đã càng ngon. Ví dụ Cung Đình Phổ Nhĩ – loại trà chín nổi tiếng vì độ non cao (thậm chí vượt cấp Đặc Cực và Lễ Trà, chỉ sau loại đơn tôm Phổ Nhĩ) –  tuy tên tuổi lớn nhưng hương vị lại không được đánh giá cao. Độ ngọt, độ dày và khả năng chịu nước kém xa nhiều loại Phổ Nhĩ cấp thấp hơn.

Thực tế cho thấy, nguyên liệu lý tưởng cho Phổ Nhĩ từ giống đại diệp Vân Nam thường là sự kết hợp hài hòa giữa lá non và lá già (thậm chí tới cấp 9 trở lên).

Vậy câu hỏi đặt ra: Trà Phổ Nhĩ nên hái một tôm mấy lá mới đúng chuẩn?

Tiêu chuẩn thực tế

Chất lượng nguyên liệu làm trà Phổ Nhĩ không chỉ dựa vào số lá. Yếu tố quan trọng hơn là độ giữ non của búp. Ví dụ:

  • Một búp có một tôm bốn lá: lá thứ nhất non hơn lá thứ hai, lá thứ tư già hơn lá thứ ba, đây là vấn đề độ non già.
  • Nhưng nếu vườn trà A hái một tôm bốn lá non hơn so với vườn trà B (cũng hái một tôm bốn lá), thì ta nói vườn A có độ giữ non cao hơn vườn B.
Yếu tố quan trọng làm nên độ ngon của Phổ Nhĩ là độ giữ non của lá trà

Trong thực tế:

  • Với vườn A, có thể hái một tôm bốn lá.
  • Với vườn B, nếu lá thứ tư già quá thì chỉ nên hái một tôm ba lá.

“Một núi một vị” bắt đầu từ độ non của lá

Vân Nam có địa hình đồi núi phức tạp, khí hậu, độ cao, thổ nhưỡng và hệ sinh thái đa dạng. Chính sự khác biệt này tạo nên hương vị độc đáo của từng vùng trà Phổ Nhĩ, gọi là hiện tượng “một núi một vị”.

Nhờ thổ nhưỡng và khí hậu riêng biệt tạo nên đặc trưng “một núi một vị”

Sự khác biệt ấy bắt đầu ngay từ nguyên liệu làm trà Phổ Nhĩ, tức là độ giữ non và hình thái búp tươi.

  • Trà vùng Dễ Vũ: độ giữ non cao, cuống lá dài mà vẫn mềm.
  • Trà vùng Băng Đảo: nổi tiếng với độ giữ non ổn định.
  • Trà vùng Mạnh Hải: độ giữ non thấp hơn.
  • Trong “lục đại trà sơn cổ”: trà núi Mạn Tát giữ non tốt hơn trà núi Ỷ Bang.
Dựa theo độ giữ non để hái búp, trà Phổ Nhĩ chế biến ra mới thể hiện rõ cá tính vùng nguyên liệu và độ ngon đặc trưng

Xem thêm: Bảy loại trà Phổ Nhĩ đặc sắc – Bạn đã thử được mấy loại?

Chính vì vậy, nếu dựa theo độ giữ non để hái búp, trà Phổ Nhĩ chế biến ra mới thể hiện rõ cá tính vùng nguyên liệu và phát huy được đặc trưng “một núi một vị”. Đây cũng chính là giới hạn cơ bản trong tiêu chuẩn hái trà Phổ Nhĩ.

TSTN tổng hợp và dịch