Hắc sa có thật không? Ấm màu đen có phải là hắc sa?



Hắc sa có thật không? Ấm màu đen có phải là hắc sa?
Câu trả lời là KHÔNG! Hắc sa thực chất không tồn tại. Ấm tử sa màu đen không phải là “hắc sa” mà là kết quả của một thủ thuật nung đặc biệt. Ấm sẽ được nung lần hai để tạo màu đen.
Nguồn gốc và mục đích của thủ thuật nung lần hai
Ban đầu, kỹ thuật này được sử dụng để khắc phục sự không đồng đều màu sắc trên các ấm tử sa thành phẩm. Những chiếc ấm có màu không đồng đều hoặc cần thay đổi màu sắc được đưa vào một chậu gốm. Sau đó, phủ đầy tro củi và đậy kín ấm. Quá trình nung diễn ra trong môi trường thiếu oxy ở nhiệt độ dưới 1000°C.
Ấm sau khi được nung lần hai sẽ thành màu đen và che được những khuyết điểm về màu sắc trước đó. Tuy nhiên, người ta phát hiện ra rằng màu đen của ấm tử sa sau khi nung xong có ưu điểm là đen giống như mực. Ấm không bị phai màu và có cảm giác ấm áp.
Ngày nay, kỹ thuật này đã trở thành một phương pháp mới. Nó được sử dụng khá phổ biến để trang trí và tạo màu độc đáo cho ấm tử sa.
Xem thêm: Sự khác nhau về nhiệt độ nung
Nguyên lý tạo ra màu đen?
Màu sắc của ấm tử sa phụ thuộc vào hàm lượng sắt trong đất:
- Lần nung đầu tiên: Trong môi trường có oxy, các nguyên tố sắt phản ứng với oxy tạo ra màu tím (Tử nê) hoặc đỏ (Chu nê).
- Lần nung thứ hai: Trong môi trường thiếu oxy, các nguyên tố sắt phản ứng với cacbon trong bột than, chuyển hóa sắt oxy hóa trở về trạng thái gốc, tạo nên màu đen nguyên bản.
Quá trình này đòi hỏi kỹ thuật rất cao. Vì màu đen thu được không cố định mà có thể biến đổi từ đen tuyền đến các sắc thái huyền bí khác. Đôi khi, màu sắc còn chuyển sang xanh đen hoặc xanh lục. Sự biến đổi này phụ thuộc vào loại đất sử dụng và quy trình nung cụ thể.
Làm ấm tử sa màu đen có khó không?
Tạo ra một chiếc ấm tử sa màu đen đẹp hoàn hảo là cả một nghệ thuật đầy thử thách. Một ấm đen đạt chuẩn không chỉ mang sắc đen tuyền giống như mực mà còn phải toát lên cảm giác ấm áp, sang trọng. Nó đòi hỏi phải có một mức nhiệt độ nung thích hợp. Và không phải loại đất nào cũng có thể dễ dàng nung thành ấm đen được.
Ví dụ như Chu nê – một loại đất có mật độ kết tinh cao, thường gây khó khăn trong việc nung trong môi trường thiếu oxy. Kết quả nung thường là màu sắc không đồng đều, với các vùng loang lổ ở đáy, khe rãnh. Và xuất hiện những tông màu xám, xanh đen hoặc xanh lục không mong muốn.
Chính vì những thách thức này, việc tạo ra một chiếc ấm tử sa màu đen không hề đơn giản. Quá trình này đòi hỏi tay nghề cao của người thợ. Bên cạnh đó, sự am hiểu sâu sắc về nguyên liệu và kỹ thuật nung cũng đóng vai trò quan trọng. Một sản phẩm hoàn hảo chính là minh chứng rõ nét cho tài hoa và kinh nghiệm của người thợ làm ấm.
Xử lý ấm tử sa màu đen mới mua về
Khi vừa sở hữu một chiếc ấm tử sa màu đen, bạn có thể gặp tình trạng nước trà để qua đêm bị đổi màu hoặc trở nên đục. Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường. Nguyên nhân là do phản ứng giữa axit trong trà và dư lượng tro than còn sót lại trong ấm sau quá trình nung.
Cách xử lý:
- Rửa sạch nhiều lần: Dùng nước sạch rửa kỹ cả trong lẫn ngoài ấm.
- Luộc kỹ: Đun sôi ấm trong nước sạch để loại bỏ hoàn toàn cặn bẩn và các chất tồn dư.
- Chú ý làm sạch các vị trí khó tiếp cận: Đặc biệt là vòi ấm, khe rãnh và bên trong nắp.
Sau khi xử lý đúng cách, chiếc ấm của bạn sẽ sạch hoàn toàn. Điều này giúp đảm bảo nước trà giữ được màu sắc trong trẻo và hương vị nguyên bản.


By TSTN