Có thể đổi loại trà khi sử dụng cùng một chiếc ấm tử sa không?
Một câu hỏi mà khá nhiều anh/chị chơi ấm tử sa thường thắc mắc là: “Khi mình đã sử dụng một chiếc ấm tử sa với một loại trà, liệu có thể chuyển sang dùng một loại khác được không? Và nếu có, phải làm thế nào để việc chuyển trà không làm mất đi hương vị?”. Đây là một câu hỏi hay và thú vị, chắc chắn sẽ có nhiều người trong số các bạn đang tìm lời giải đáp cho vấn đề này.
Để trả lời câu hỏi này, trước tiên cần hiểu rõ cơ chế hoạt động của ấm tử sa. Đồng thời, cần biết trà ảnh hưởng đến ấm như thế nào trong quá trình sử dụng. Đối với những người mới bắt đầu, có thể vẫn chưa nhận thức rõ ràng về sự tương tác giữa trà và ấm tử sa. Vì vậy, Tử Sa Trân Ngoạn sẽ giải thích chi tiết hơn về vấn đề này.
Đặc tính của ấm tử sa và sự tương tác với trà
Ấm tử sa, như chúng ta đã biết, là một sản phẩm thủ công được làm từ đất tử sa. Loại đất này có nguồn gốc từ Nghi Hưng, Trung Quốc. Đây là một trong những loại đất tốt nhất để chế tác ấm trà. Bởi vì nó có khả năng giữ nhiệt tốt, giúp trà luôn ở nhiệt độ lý tưởng khi pha.
Bề ngoài của chiếc ấm tử sa trông láng mịn và tinh tế. Tuy nhiên, dưới kính phóng đại, bạn sẽ phát hiện ra một bề mặt có chứa vô số khe hở và lỗ nhỏ. Thậm chí là các cấu trúc gồ ghề. Những “khí khổng” này chính là đặc điểm nổi bật của đất tử sa. Chúng cũng chính là chìa khóa tạo nên sự tương tác đặc biệt giữa ấm và trà.
Vậy trà có thấm vào các lỗ khí khổng này được không?
Như chúng ta đã biết các lỗ khí khổng trên ấm tử sa rất nhỏ, và dưới áp suất bình thường, trà không thể thấm vào được. Đây là vì nước có sức căng bề mặt nên đã tạo ra một lực đủ lớn để ngăn không cho nước trà thấm vào những lỗ nhỏ này. Tuy nhiên, nếu áp suất thay đổi hoặc nếu lỗ khí khổng lớn hơn, nước có thể thấm vào.
Bạn có thể hình dung điều này thông qua ví dụ về một chiếc đồng hồ đeo tay chống nước 5ATM. Với độ sâu 50m, chiếc đồng hồ có thể chống lại sự thẩm thấu nước ở áp suất bình thường. Nhưng khi lặn sâu hơn, áp suất lớn sẽ khiến nước tràn vào qua các khe nhỏ. Tương tự như cách thức nước trà có thể xâm nhập vào những lỗ khí trên ấm.
Điều gì thực sự thấm vào những lỗ khí khổng?
Câu trả lời đó chính là hơi nóng của nước trà. Chẳng hạn như chiếc đồng hồ bị vào nước, chúng ta thường đem đi phơi nắng. Khi đó nước sẽ nóng lê, bốc hơi và có thể thoát qua được các khe rất hẹp ở núm vặn. Tương tự hơi nước nóng sẽ đi xuyên qua được các khe hẹp và các lỗ khí khổng trên ấm.
Khi pha trà, hơi nước nóng bốc lên và có thể xuyên qua các lỗ khí khổng trên ấm tử sa, mang theo hương trà. Chắc hẳn bạn đã từng ngửi thấy mùi trà thơm khi ly trà còn nóng. Đó chính là vì hơi nước từ trà mang theo hương vị của nó. Khi hơi nước thẩm thấu qua các lỗ khí khổng, trà sẽ bám vào những lỗ nhỏ này. Điều này tạo ra sự trao đổi hương vị liên tục giữa trà và ấm trong quá trình sử dụng.
Càng sử dụng ấm tử sa, quá trình trao đổi hương vị này sẽ diễn ra thường xuyên hơn. Ấm sẽ dần dần “thấm” sâu hơn vào hương trà, mang lại hương vị phong phú. Chính vì sự trao đổi này mà trà khi pha từ ấm tử sa không bao giờ mất đi sự sống động. Điều này khác biệt hoàn toàn so với ấm thủy tinh hay sứ, vốn không thể tạo ra sự tương tác tinh tế như vậy.
Liệu có thể đổi loại trà khi sử dụng ấm tử sa không?
Câu trả lời là ĐƯỢC. Tuy nhiên, để thực hiện điều này trọn vẹn, bạn cần bỏ chút công sức và thời gian để “reset” lại chiếc ấm.
Trước hết, điều quan trọng là phải làm sạch chiếc ấm thật kỹ lưỡng. Bạn cần loại bỏ hết những cặn trà còn sót lại. Đặc biệt là lớp cao trà cũ đã bám sâu vào các lỗ khí khổng của ấm. Việc này không chỉ giúp chiếc ấm trở lại như mới, mà còn là cách để “xóa sạch” dấu ấn của loại trà cũ.
Để quá trình này hiệu quả nhất, bạn có thể dùng nước sôi để luộc chiếc ấm nhiều lần. Hơi nước nóng sẽ xuyên qua các lỗ khí khổng, giúp cuốn đi các mùi và hương trà cũ. Làm như vậy nhiều lần, các lỗ khí khổng sẽ dần dần sạch sẽ hơn và sẵn sàng cho sự thay đổi.
Nhưng bạn phải hiểu rằng ngay cả khi đã làm sạch chiếc ấm, những lần pha trà đầu tiên vẫn chưa thể đạt được hương vị hoàn hảo. Sau một quá trình “reset”, ấm tử sa sẽ cần thêm một vài lần pha trà với loại trà mới để dần “quen” với hương vị đó. Đây là sự tương tác dần dần giữa ấm và trà, một quá trình cần thời gian để chiếc ấm có thể hấp thụ và lưu giữ hương trà mới, làm cho mỗi lần pha trà sau đó trở nên hoàn hảo hơn.
Vì vậy, việc thay đổi loại trà khi đã sử dụng ấm tử sa là hoàn toàn khả thi. Nhưng để đạt được sự hòa hợp hoàn hảo giữa ấm và trà, bạn cần kiên nhẫn và chăm sóc ấm tử sa đúng cách. Phải cho phép nó “làm quen” với hương vị mới qua một thời gian.
Lời khuyên khi thay đổi trà cho ấm tử sa
Nếu bạn muốn thay đổi trà cho một chiếc ấm tử sa, có một số điều bạn nên lưu ý. Những điều này sẽ giúp quá trình chuyển trà diễn ra thuận lợi. Đồng thời, giúp ấm của bạn luôn giữ được khả năng pha trà ngon.
1. Chọn trà phù hợp với ấm:
Mỗi ấm tử sa sẽ hợp với một loại trà riêng. Vì vậy, khi mua ấm mới hoặc khi thay trà, bạn nên thử nghiệm với các loại trà khác nhau để tìm ra loại trà phù hợp với ấm của mình. Một khi đã tìm được loại trà hợp, bạn nên giữ cố định loại trà đó cho ấm của mình.
2. Kiên nhẫn:
Việc thay đổi trà trong ấm tử sa đòi hỏi thời gian. Sau khi bạn làm sạch ấm và bắt đầu pha trà mới, đừng kỳ vọng rằng trà sẽ ngon ngay lập tức. Bạn cần kiên nhẫn và cho ấm thời gian để dần thấm hương vị của trà mới.
3. Vệ sinh ấm thường xuyên:
Để ấm luôn giữ được hương vị tốt, bạn cần vệ sinh ấm sau mỗi lần sử dụng. Sau khi pha trà, nên rửa sạch ấm để loại bỏ các vụn trà. Tránh tình trạng ấm bị bám mùi trà cũ, gây ảnh hưởng đến chất lượng trà sau này.
4. Không thay đổi trà quá nhiều lần:
Việc thay đổi trà quá nhiều lần sẽ khiến quá trình làm sạch ấm trở nên khó khăn hơn. Đồng thời, nó cũng ảnh hưởng đến chất lượng trà pha. Vì vậy, nếu bạn đã tìm được loại trà hợp với ấm, hãy duy trì sử dụng trà đó. Đừng nên thay đổi trà quá nhiều lần.
Việc thay đổi trà cho ấm tử sa là hoàn toàn khả thi. Nhưng bạn cần làm sạch ấm kỹ lưỡng và kiên nhẫn trong quá trình “reset” ấm. Đừng quên rằng ấm tử sa không chỉ là công cụ pha trà. Nó còn là một phần của nghệ thuật thưởng trà. Việc duy trì ấm trong tình trạng tốt và lựa chọn trà phù hợp sẽ giúp bạn luôn có những trải nghiệm trà tuyệt vời.
Hãy dành thời gian để chăm sóc và làm quen với chiếc ấm tử sa của mình. Bạn sẽ thấy rằng quá trình dưỡng ấm, pha trà sẽ trở nên thú vị và đầy ý nghĩa hơn bao giờ hết.
Xem thêm: Dưỡng ấm tử sa
By TSTN