Vì sao ép bánh bằng khuôn đá mới là kỹ nghệ phục nguyên bản chất của Phổ Nhĩ tốt nhất?
Bánh trà Phổ Nhĩ là hình thức quen thuộc nhất đối với nhiều người yêu trà. Dáng bánh tròn – dẹt này có giá trị thưởng thức, giá trị sưu tầm và cả giá trị thẩm mỹ. Cùng với trà nén hình vuông, chúng khéo léo thể hiện tư tưởng triết học truyền thống của người Trung Hoa: “trời tròn – đất vuông”.
Bánh trà tròn tượng trưng cho “trời”, nơi vũ trụ sinh thành muôn vật. Trà gạch vuông tượng trưng cho “đất”, nơi nâng đỡ vạn vật. Khi đến lúc pha, dùng kim trà nhẹ nhàng tách một miếng, ta thường cảm nhận hương trầm càng sâu, khí vận càng cao.
Vì sao trà Phổ Nhĩ phải nén thành bánh?
Thực tế, sự ra đời của bánh trà bắt đầu từ nhu cầu thuận tiện trong vận chuyển. Khi các đoàn thương nhân phát hiện trà rời khó mang theo đường dài, dạng trà nén đã trở thành giải pháp lý tưởng. Sau đó, người ta dần phát hiện rằng trà được ép thành bánh giúp giữ hương vị và các chất bên trong tốt hơn, đặc biệt giúp quá trình thời gian hóa (chen hóa) thuận lợi hơn. Với trà sống, vốn dễ bay hương thì nén thành bánh chính là lựa chọn phù hợp nhất.
Kỹ thuật ép trà bằng khuôn đá hình thành từ thời nhà Thanh. Phương pháp này tồn tại rất lâu trong lịch sử. Đến thời đại cơ giới hóa lan rộng toàn cầu, phương pháp thủ công này – vốn tốn rất nhiều nhân lực và thời gian, dần bị đẩy vào một góc của lịch sử Phổ Nhĩ, phủ lên mình lớp bụi dày quên lãng.
Xem thêm: Bạn từng gặp bao nhiêu hình dạng của trà Phổ Nhĩ?
Nhưng giá trị của thuần thủ công thì không cần phải nói nhiều: đó không chỉ là tinh thần hoài cổ mà còn là gốc rễ tự nhiên, là tiếng nói của truyền thống. Một khi trà bị can thiệp quá nhiều bằng máy móc, hương vị mà ta uống được cũng mang theo chút “cơ giới”, còn sự tinh tế của trà – nếu thiếu bàn tay người thợ sẽ dần mất đi.
Việc nén bánh mang lại những lợi ích gì cho Phổ Nhĩ?
Ổn định độ ẩm
Khi Phổ Nhĩ được nén chặt thành bánh, sự hấp thu và bốc hơi nước bị giảm thiểu đáng kể. Nhờ đó, vi sinh vật và hương khí bên trong được giữ lại tốt hơn.
Giảm tác động của nhiệt độ môi trường
Kết cấu nén giúp nhiệt độ bên ngoài khó tác động vào phần lõi bánh. Vi sinh vật có lợi trong trà vì vậy sống ổn định hơn.
Giảm diện tích tiếp xúc với oxy và ánh sáng
Khi tiếp xúc ít hơn, quá trình oxy hóa polyphenol, ketone và diệp lục diễn ra chậm lại. Nhờ đó, chất lượng trà được bảo tồn tốt hơn trong suốt quá trình chuyển hóa.
Tất nhiên, việc chuyển hóa tốt về sau vẫn phụ thuộc trước tiên vào chất lượng nguyên liệu. Khi nguồn trà đạt chuẩn, kết hợp cùng kỹ nghệ phù hợp và phương pháp nén bánh đúng mực, ta mới có thể thu được những bánh Phổ Nhĩ cổ hương trầm hậu, phẩm chất cao.
Xem thêm: Khám phá hương vị hồi ngọt đặc trưng của trà Phổ Nhĩ sống
Kết luận
Nhìn lại, những phương pháp cổ truyền đều được người xưa sáng tạo trong bối cảnh thiếu thốn công nghệ và vật lực. Nhiều công đoạn ngày nay hoàn toàn có thể dùng máy móc thay thế. Nhưng việc gìn giữ tinh hoa của cổ pháp rồi tiếp tục sáng tạo trên nền tảng ấy, không phải để làm chiêu trò quảng bá, mà để tiếp nối trí tuệ và kinh nghiệm của tiền nhân, giữ được tối đa hương vị nguyên sơ của trà và sự ấm áp của bàn tay con người.
TSTN tổng hợp và dịch