Điều gì tạo nên hương vị quyến rũ của trà sen?

Trà sen từ lâu đã nổi tiếng nhờ hương thơm thanh tao và vị trà sâu lắng. Thế nhưng, để tạo nên một ấm trà sen thực sự tinh tế lại không hề đơn giản. Vậy điều gì làm nên sức hút đặc biệt của trà sen? Hãy cùng khám phá nghệ thuật ướp trà sen đầy nghệ thuật qua bài viết này.

Trà sen là gì?

Trà sen là loại trà được ướp hương từ hoa sen tươi, một biểu tượng văn hóa đậm chất Á Đông. Dưới bàn tay khéo léo của nghệ nhân, từng búp trà xanh được hòa quyện cùng hương sen thanh khiết, tạo nên một thức uống có vị thanh nhẹ, hậu ngọt sâu lắng và mùi thơm vương vấn. Mỗi chén trà sen là một trải nghiệm đầy cảm xúc, gợi nhắc đến vẻ đẹp mộc mạc mà tinh tế của thiên nhiên Việt Nam.

Tuy nhiên, để ướp được trà sen ngon không đơn giản. Hương sen rất dễ bay hơi và mất đi nếu xử lý sai cách. Chính vì thế, nghệ nhân phải thật sự am hiểu đặc tính của từng loại trà, từng bông sen, từ đó mới có thể đưa hương thơm thấm sâu vào từng sợi lá mà vẫn giữ được bản sắc riêng biệt của mỗi nguyên liệu. Ướp trà sen không chỉ là kỹ thuật, mà còn là nghệ thuật – một nghệ thuật của sự kiên nhẫn, cảm nhận tinh tế và lòng tôn kính với thiên nhiên.

Điều gì tạo nên hương vị quyến rũ của trà sen?

Hương vị đặc trưng của trà sen là kết quả của yếu tố chính:

Nguyên liệu tinh tuyển

• Sen Bách Diệp thường được chọn ướp trà vì hương thơm dịu nhẹ, bền bỉ và thuần khiết đặc biệt. Hoa sen dùng ướp trà phải tươi, nở vừa độ và được hái vào sớm tinh mơ để giữ trọn hương tự nhiên.
• Trà ướp sen cũng cần đạt chuẩn cao về hương và vị. Hai dòng trà phổ biến nhất hiện nay gồm:
  • Trà Tân Cương Thái Nguyên: nổi tiếng với hương cốm non dịu nhẹ và hậu vị ngọt sâu. Trà Nõn Tôm hoặc trà Đinh thượng hạng thường được chọn để tạo sự cân bằng hoàn hảo với hương sen.
  • Trà Shan Tuyết: mang hương thơm mạnh mẽ, giúp làm nổi bật mùi sen thanh khiết.

Kỹ thuật ướp trà công phu, tỉ mỉ

Để hương sen thấm tự nhiên vào từng sợi trà mà không át mất vị trà gốc là điều không dễ. Tùy phương pháp, người làm trà phải tính toán thời gian ướp, nhiệt độ sấy và cách sắp xếp nguyên liệu để đạt được sự hài hòa tuyệt đối giữa hương và vị.

Hiện nay có hai phương pháp phổ biến để ướp trà sen: ướp trà với gạo sen (phương pháp truyền thống) và ướp xổi bằng nguyên bông sen. Mỗi cách làm mang đến một nét riêng cho hương vị trà.

Phương pháp 1: Ướp trà với gạo sen (phương pháp truyền thống)

Ướp trà với gạo sen là cách làm trà sen truyền thống, đòi hỏi công sức và thời gian, nhưng mang lại hương vị đậm đà, lưu giữ trọn vẹn tinh hoa của hoa sen. Phương pháp này, được truyền qua nhiều thế hệ, tôn vinh sự thanh cao của loài hoa vươn lên từ bùn lầy.

1. Thu hoạch nguyên liệu:

Để có gạo sen chất lượng, thời điểm hái hoa sen là yếu tố then chốt. Thời gian lý tưởng nhất là khoảng 5 giờ sáng, khi búp sen vừa hé nở, giúp gạo sen lưu giữ trọn vẹn hương thơm và tinh túy của hoa sen.

2. Chuẩn bị gạo sen:

Nhụy sen hay “gạo sen”, là nơi lưu giữ tinh dầu thơm quý giá. Người thợ nhẹ nhàng tách nhụy, bảo vệ từng hạt nhỏ để giữ trọn hương thơm đặc trưng.

3. Ướp trà với gạo sen:

Lá trà được trải đều trên mẹt tre. Một lớp gạo sen tươi rắc lên, rồi phủ thêm lớp trà, tạo thành nhiều tầng xen kẽ. Hỗn hợp được bọc kín bằng vải sạch, ủ từ 18 – 24 giờ để lá trà thấm đẫm hương sen.

4. Sấy trà:

Trà sau khi ướp được sấy nhẹ ở nhiệt độ thấp, giữ hương sen nguyên vẹn. Quá trình sấy được kiểm soát cẩn thận để tránh làm mất đi sự tinh tế của hương hoa.

5. Lặp lại quá trình:

Để hương sen đậm đà, trà được ướp từ 5 đến 7 lần. Mỗi lần ướp, nghệ nhân sẽ sàn bỏ gạo sen cũ và rải đều thêm một lớp gạo sen mới và lớp trà xen kẽ. Sau mỗi lần ướp, trà lại được sấy khô để định hình hương vị.

6. Hoàn thiện và bảo quản:

Trà thành phẩm được đóng gói kín, lưu trữ nơi khô ráo để bảo toàn hương vị.

Trà sen ướp gạo sen mang hương thơm thanh thoát, vị trà đậm hòa quyện với hậu ngọt dịu của sen. Phương pháp này cần khoảng 1000 đến 1500 bông sen cho 1kg trà, khiến giá thành cao nhưng xứng đáng với hương vị thượng hạng.

Phương pháp 2: Ướp trà sen xổi bằng nguyên bông sen

Ướp trà sen xổi bằng nguyên bông sen là cách làm giản dị, phù hợp để thưởng thức ngay, mang đến hương vị tươi mới. Phương pháp này rút ngắn thời gian ướp trà nên hương sen có thể không đậm đà bằng cách ướp trà cùng gạo sen.

1. Thu hoạch nguyên liệu:

Hoa sen được hái vào khoảnh khắc tinh khôi của bình minh, khi những cánh hoa vừa hé mở, lan tỏa hương thơm dịu mát và thuần khiết. Có nơi cẩn thận cắt hoa mang về nhà để ướp trà, có nơi lại chọn cách ướp trà ngay tại đầm sen để giữ trọn vẹn hương sắc thiên nhiên.

2. Chuẩn bị hoa sen:

Hoa sen giữ nguyên bông, rửa nhẹ để loại bỏ bụi. Những bông sen nguyên vẹn, không dập, đảm bảo hương thơm trọn vẹn.

3. Ướp trà với hoa sen:

Khoảng 10 đến 20g trà xanh được đặt vào lòng bông sen. Cánh sen khép lại, ôm lấy trà, buộc nhẹ bằng lạt tre. Các bông sen chứa trà được đặt trong thùng gỗ kín, ủ từ 12 đến 18 giờ để trà thấm hương hoa.

4. Tách trà:

5. Bảo quản:

Trà sấy được đóng gói kín, lưu trữ nơi khô ráo. Trà sen xổi thường pha trong 1 đến 2 ngày để giữ độ tươi.

Trà sen xổi mang hương thơm nhẹ nhàng, vị trà thanh với chút ngọt từ sen. Phương pháp này tiết kiệm thời gian, lý tưởng cho những ai muốn thưởng thức hương sen tự nhiên.

Kết luận

Hương vị quyến rũ của trà sen là sự hòa quyện giữa lá trà và hoa sen, loài hoa mang vẻ đẹp thanh cao và hương thơm tinh khôi. Trong khi phương pháp ướp với gạo sen tạo nên chén trà sâu lắng, cao quý; thì ướp sen xổi lại mang đến trải nghiệm tươi mới, dịu dàng. Dù theo cách nào, mỗi chén trà sen đều là một tác phẩm nghệ thuật – nơi hội tụ của thiên nhiên, văn hóa và cảm xúc Việt Nam.

By TSTN