Cách ủ trà lài tại nhà thơm ngon, chuẩn vị
Trong các dòng trà ướp hoa truyền thống của Việt Nam, trà lài được xem là loại dễ uống và phổ biến nhất. Hương thơm của hoa lài mang lại cảm giác thư giãn, vị trà nhẹ, không quá gắt nên phù hợp với nhiều đối tượng. Vậy bạn đã biết cách ủ trà lài tại nhà chưa? Hãy tham khảo bài viết dưới đây để nắm được kỹ thuật ướp trà lài đúng cách, từ đó có thể tạo ra những ấm trà thơm dịu, chuẩn vị và an toàn cho sức khỏe.
Trà lài là gì?
Trà lài là một loại trà ướp hương được làm từ trà xanh, trà ô long hoặc bạch trà, kết hợp với hoa lài tươi. Hương thơm của trà lài dịu nhẹ, thanh mát, giúp thư giãn và dễ uống. Đây là loại trà phổ biến tại Việt Nam và thường được dùng trong các dịp tiếp khách hoặc thưởng trà hàng ngày.
Nguồn gốc của trà lài bắt đầu từ Trung Quốc, xuất hiện từ thời nhà Tống và phát triển mạnh vào thời Minh – Thanh. Nghệ thuật ướp trà bằng hoa lan rộng sang Việt Nam và được người Việt tiếp nhận, cải tiến thành những phương pháp ướp phù hợp với điều kiện khí hậu và gu thưởng trà riêng. Một số làng nghề ở Hà Nội, Huế, Thái Nguyên và Bảo Lộc hiện vẫn giữ truyền thống ướp trà hoa, trong đó trà lài chiếm tỷ lệ cao.
Hoa lài dùng để ướp trà cần được hái vào ban đêm, thường sau 7 giờ tối, khi hoa bắt đầu hé nở và tỏa hương rõ nhất. Hoa hái ban đêm có hàm lượng tinh dầu cao hơn, giúp hương thơm thẩm thấu hiệu quả vào lá trà trong quá trình ướp. Những bông đạt tiêu chuẩn là hoa trắng ngà, cánh đều, không sâu bệnh, không dập nát và không có dư lượng thuốc hóa học.
Cách ủ trà lài thơm ngon, chuẩn vị
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để bạn có thể ủ trà lài tại nhà, đảm bảo thơm ngon và giữ được hương vị đặc trưng.
1. Chuẩn bị nguyên liệu
- Trà nền: Bạn có thể dùng trà xanh, trà móc câu, trà ô long nhẹ hoặc bạch trà. Nên chọn loại trà có hương vị thanh mát, ít chát để dễ hòa quyện với hương lài.
- Hoa lài tươi: Tốt nhất nên dùng hoa lài trắng, nhỏ, hái vào buổi sáng sớm khi hoa vừa chớm nở. Không dùng hoa đã nở to hay có dấu hiệu tàn.
- Dụng cụ: Khay hoặc mẹt sạch để ủ trà, túi vải mỏng hoặc giấy thấm ẩm, hộp thủy tinh hoặc lọ sứ để bảo quản.
2. Quy trình ủ trà lài tại nhà
Bước 1: Phơi héo hoa lài
Trải hoa lài ra khay sạch, để nơi thoáng trong khoảng 2 – 3 giờ cho hoa hơi héo. Không để hoa khô hoàn toàn. Mục đích là làm giảm độ ẩm tự nhiên, đồng thời giữ lại lượng tinh dầu cần thiết cho quá trình ướp.
Bước 2: Trộn trà với hoa
Rải một lớp trà lên khay, tiếp theo một lớp hoa lài. Lặp lại cho đến khi hết nguyên liệu. Lớp cuối cùng nên là trà. Tỷ lệ thường dùng là 100 – 150g hoa cho mỗi 1kg trà.
Bước 3: Ủ hương
Đậy kín khay bằng vải mỏng hoặc khăn giấy ẩm. Đặt nơi kín gió, mát và sạch. Nhiệt độ lý tưởng từ 20 – 28°C. Thời gian ủ kéo dài từ 8 – 10 tiếng, thường là từ tối đến sáng hôm sau.
Bước 4: Loại bỏ hoa
Sau khi ủ đủ thời gian, loại bỏ toàn bộ hoa ra khỏi trà. Hoa sau ủ không còn giữ được hương và có thể làm ẩm mốc trà nếu để lại.
Bước 5: Sao khô trà
Cho trà lên chảo, sao lại ở nhiệt độ khoảng 70 – 80°C trong 5 – 10 phút. Trong quá trình sao cần đảo đều tay để trà khô đồng đều và không cháy. Bước này giúp ổn định hương và kéo dài thời gian bảo quản.
Bước 6: Bảo quản
Sau khi sao xong, để trà nguội hoàn toàn rồi cho vào hũ thủy tinh, hũ gốm hoặc túi kraft kín hơi. Bảo quản nơi khô, mát, tránh ánh nắng trực tiếp và mùi lạ. Nếu bảo quản tốt, trà có thể giữ hương thơm trong vòng 1 – 2 tháng.
Những lưu ý khi ủ trà lài tại nhà
1. Chọn nguyên liệu thật kỹ
Cả trà và hoa lài đều cần đạt độ tươi, sạch và không có thuốc bảo vệ thực vật. Đặc biệt, hoa lài dùng để ướp tuyệt đối không được phun hóa chất, nên ưu tiên hoa trồng hữu cơ hoặc tự trồng tại nhà.
2. Trà nền ảnh hưởng nhiều đến hương vị
Loại trà bạn chọn làm nền sẽ quyết định phần lớn độ đậm, độ ngọt hậu và độ bền hương của ấm trà. Trà xanh cho hương vị thanh, chát nhẹ; trà ô long mang lại hậu vị ngọt sâu; bạch trà thì mềm mại, dễ uống. Hãy thử nghiệm để tìm ra sự kết hợp hợp ý nhất với bạn.
3. Không nên dùng quá nhiều hoa
Nhiều người nghĩ càng nhiều hoa lài thì trà càng thơm. Nhưng thực tế, nếu tỷ lệ hoa vượt quá 20%, trà dễ bị “nặng mùi”, át mất vị trà, hoặc thậm chí lên men chua. Vừa đủ là ngon nhất.
4. Ủ trà ở nơi thoáng mát, sạch sẽ
Không gian ủ trà phải tuyệt đối không có mùi lạ. Nếu có mùi ẩm mốc, thực phẩm hoặc nước hoa, hương thơm tinh tế của hoa lài sẽ bị biến dạng. Ngoài ra, nhiệt độ quá cao cũng làm hoa héo nhanh và mất mùi.
5. Không nên để hoa lài lưu lại trong trà sau khi ủ
Hoa sau khi ủ sẽ chuyển màu và sinh ẩm. Nếu không loại bỏ kỹ, hoa có thể gây mốc, làm hỏng toàn bộ mẻ trà. Đừng tiếc mà giữ hoa lại trong trà, hương hoa đã thấm, giữ hoa lại chỉ làm trà giảm chất lượng.
Kết luận
Ủ trà lài tại nhà là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để tạo ra thức uống thơm mát, an toàn và có giá trị tinh thần cao. Việc kiểm soát nguyên liệu, thời gian và môi trường ủ giúp bạn đảm bảo chất lượng từng mẻ trà. Với một chút kiên nhẫn và kỹ thuật cơ bản, bạn có thể tự làm ra những tách trà lài thơm nhẹ, dễ chịu, phù hợp để thưởng thức trong những khoảnh khắc tĩnh lặng hằng ngày.
By TSTN