Bảo quản trà Phổ Nhĩ như thế nào mới đúng?

Trà Phổ Nhĩ không chỉ hấp dẫn bởi hương vị sâu lắng và tiềm năng sưu tầm, mà còn là dòng trà độc đáo tiếp tục “sống” và chuyển hóa theo thời gian. Chính sự biến đổi vi diệu ấy khiến bảo quản trà Phổ Nhĩ trở thành yếu tố quyết định chất lượng về sau. Một bánh trà quý nếu bảo quản sai cách, rất dễ biến chất, mất hương, thậm chí phải bỏ đi.

Vậy làm sao để bảo quản trà Phổ Nhĩ đúng chuẩn và nuôi dưỡng hương vị trong từng bánh trà?

Vì sao bảo quản trà Phổ Nhĩ lại quan trọng đến vậy?

Khác với nhiều loại trà đã ổn định về hương vị, trà Phổ Nhĩ là trà hậu lên men. Sau khi chế biến, nó vẫn tiếp tục quá trình lên men và chuyển hóa theo thời gian. Môi trường bảo quản chính là yếu tố then chốt quyết định xem trà sẽ thăng hoa thành cổ trà giá trị hay sớm xuống cấp, biến mùi, giảm phẩm chất.

Bảo quản đúng không chỉ duy trì chất lượng ban đầu mà còn kích thích quá trình trần hóa (chuyển hóa theo thời gian), giúp trà càng để lâu càng dậy hương, đậm vị và gia tăng giá trị.

Xem thêm: Tìm hiểu về trà Phổ Nhĩ: Đặc điểm & Phân loại

3 sai lầm phổ biến khi bảo quản trà Phổ Nhĩ

1. Cất trà tại vị trí có “cầu nhiệt” trong nhà

“Cầu nhiệt” (thermal bridge) là các vị trí dễ truyền nhiệt như dầm bê tông, đà ngang cửa, khu vực tiếp giáp cửa sổ,… Những nơi này có khả năng dẫn nhiệt cao hơn so với phần tường thông thường. Đây là nguyên nhân khiến trà dễ bị hấp ẩm, lên men sai lệch hoặc thậm chí nấm mốc. Trà lưu trữ ở “cầu nhiệt” thường xuống cấp nhanh chóng, hương vị biến đổi tiêu cực.

2. Đựng trà trong hộp làm từ gỗ ép hoặc vật liệu tổng hợp

Các loại gỗ ép thường được sản xuất bằng cách kết hợp sợi gỗ hoặc sợi thực vật khác với keo dán công nghiệp. Những chất kết dính này có thể phát tán mùi hóa học hoặc hợp chất dễ bay hơi. Trà Phổ Nhĩ lại có tính hút mùi rất mạnh sẽ khiến hương vị bị biến dạng, từ dịu thơm chuyển sang nồng gắt, có mùi lạ. Ngoài ra, gỗ ép kém chất lượng không cách ẩm tốt, dễ tích tụ ẩm bên trong hộp.

3. Chỉ bọc bằng giấy rồi để trực tiếp trong phòng sinh hoạt

Nhiều người có thói quen để bánh trà trong phòng khách, phòng ngủ, thậm chí bếp. Tuy nhiên, đây là những nơi dễ có mùi như khói thuốc, thức ăn, nước hoa. Giấy cotton chỉ giúp trà “thở”, không thể ngăn mùi xâm nhập, làm trà nhiễm mùi lạ và ảnh hưởng đến quá trình trần hóa.

 Vậy bảo quản trà Phổ Nhĩ đúng cách như thế nào?

1. Kiểm soát nhiệt độ

Nhiệt độ lý tưởng để bảo quản trà Phổ Nhĩ là trong khoảng từ 20°C đến 27°C.

• Nếu nhiệt độ quá cao, vi sinh vật sẽ phát triển quá mức, các phản ứng lên men diễn ra mạnh mẽ, dễ dẫn đến quá trình lên men vượt mức, làm ảnh hưởng đến hương vị của trà.
• Nếu nhiệt độ quá thấp, hoạt tính vi sinh vật bị ức chế, quá trình lão hóa (trần hóa) sẽ diễn ra chậm lại đáng kể.

Tránh ánh nắng trực tiếp vì tia UV không chỉ làm tăng nhiệt độ đột ngột mà còn phá vỡ cấu trúc các chất hữu cơ như polyphenol – thành phần quan trọng tạo nên hương và vị của trà.

2. Duy trì độ ẩm hợp lý

Độ ẩm tương đối khoảng 60% là điều kiện thích hợp cho quá trình trần hóa của trà Phổ Nhĩ.

• Nếu độ ẩm quá cao, trà dễ hấp thụ hơi ẩm, tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển. Nấm mốc không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn sản sinh độc tố gây hại, khiến trà không thể sử dụng.
• Nếu không khí quá khô, trà sẽ mất nước quá mức, vi sinh vật và enzyme mất hoạt tính. Điều này làm cho quá trình trần hóa bị trì trệ, hương vị trà trở nên khô xác, kém tròn vị.

3. Tạo môi trường thông thoáng

Không gian thông gió tốt giúp trà được “hô hấp”. Trong quá trình trần hóa, trà thải ra một số khí và đồng thời cần hấp thụ không khí mới.

• Nếu không khí lưu thông tốt, các khí thải do trà sinh ra sẽ được khuếch tán kịp thời.
• Ngược lại, môi trường bí bách sẽ khiến trà bị ngột ngạt, nhiễm mùi từ vật chứa như nhựa, gỗ kém chất lượng hoặc keo dán.

4. Tránh ánh nắng trực tiếp

Tia cực tím trong ánh nắng và một số bước sóng trong ánh sáng khả kiến có thể gây ra phản ứng quang hóa trong các thành phần của trà như diệp lục và polyphenol. 

Polyphenol là thành phần quan trọng tạo nên hương vị và công dụng sức khỏe của trà Phổ Nhĩ. Khi xảy ra phản ứng quang hóa, cấu trúc các chất này sẽ thay đổi, dẫn đến hương giảm, vị nhạt, công năng yếu đi. Cách tốt nhất là bảo quản trà trong tủ kín, hũ sành, hũ tử sa hoặc các hộp không xuyên sáng.

Vì sao cần bảo quản riêng biệt?

Trà Phổ Nhĩ sống và trà Phổ Nhĩ chín khác nhau về quy trình chế biến, hương và vị:

• Trà Phổ Nhĩ sống có hương thanh nhẹ, vị hơi chát, trần hóa chậm thông qua quá trình oxy hóa tự nhiên và hoạt động của vi sinh vật.
• Trà Phổ Nhĩ chín đã được lên men theo phương pháp ủ ẩm (ướt đống), có hương trầm và vị đậm đà.

Ngoài ra, trà Phổ Nhĩ theo từng năm tuổi cũng mang hương vị khác nhau. Trà mới có hương sáng rõ, trong khi trà lâu năm thường có hương trầm ấm, vị ngọt hậu rõ nét. Do đó, để giữ trọn hương vị nguyên bản và tránh ảnh hưởng lẫn nhau, cần:

• Phân loại trà theo dòng (sống/chín) và năm sản xuất
• Bảo quản tách biệt từng loại
• Dùng vật chứa sạch sẽ, không mùi, có độ thoáng khí vừa đủ

Xem thêm: Tại sao trà Phổ Nhĩ lại có giá trị cao?

Kết luận

Bảo quản trà Phổ Nhĩ là sự kết hợp giữa khoa học và kinh nghiệm. Khi thực hiện đúng cách, từng bánh trà sẽ dần thăng hoa theo thời gian, mang lại tầng hương vị sâu sắc và giá trị bền vững.

Bạn đang bảo quản trà như thế nào? Có từng gặp tình trạng trà bị mốc, mất hương hay nhiễm mùi? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn trong phần bình luận.

By TSTN