Pha trà bằng ấm thủy tinh có làm mất chất không?

Trong văn hóa uống trà của người Việt cũng như nhiều quốc gia châu Á, việc chọn dụng cụ pha trà là yếu tố quan trọng không kém chất lượng của lá trà. Gần đây, nhiều người chuộng dùng ấm thủy tinh để pha trà vì chúng trong suốt, hiện đại, dễ vệ sinh. Tuy nhiên, không ít người đặt câu hỏi: Pha trà bằng ấm thủy tinh có làm mất chất không?

Đặc điểm của ấm thủy tinh

Ấm thủy tinh thường được làm từ thủy tinh borosilicate, một loại vật liệu chịu nhiệt tốt. So với các chất liệu khác như gốm, sứ hoặc kim loại, thủy tinh có vài đặc điểm nổi bật:

1. Tính trung tính: Thủy tinh không phản ứng với nước hay lá trà. Nhờ đó, hương vị trà giữ nguyên vẹn. Khác với kim loại có thể ám mùi hay gốm không tráng men dễ hút hương, thủy tinh là chất liệu “trơ”, không gây biến đổi hương vị.
2. Khả năng quan sát: Nhờ tính trong suốt, người pha trà có thể theo dõi sự nở của lá, màu sắc nước trà, và canh thời điểm dừng hãm. Điều này đặc biệt hữu ích với các loại trà xanh hoặc trà trắng, nơi màu sắc và độ trong của nước trà là yếu tố quan trọng.
3. Dễ vệ sinh: Sau khi sử dụng, bạn dễ dàng rửa sạch và không lo lưu cặn trà, giúp giữ hương vị tinh khiết cho lần pha sau.

Tuy nhiên, ấm thủy tinh giữ nhiệt kém. Nước trà trong bình thường nguội nhanh hơn so với các loại ấm tử sa hoặc sứ,… Ngoài ra, nếu chất liệu không đủ tốt, bình có thể bị nứt khi gặp nhiệt thay đổi đột ngột.

Pha trà bằng ấm thủy tinh có ảnh hưởng đến hương vị?

Hương vị trà phụ thuộc vào nhiều yếu tố: loại trà, chất lượng lá trà, nhiệt độ nước, thời gian hãm, và dụng cụ pha. Vậy khi dùng ấm thủy tinh pha trà, chất liệu này có ảnh hưởng gì không?

1. Không làm biến đổi thành phần hóa học

Do tính trung tính, ấm thủy tinh không gây biến đổi hay mất đi các hợp chất quan trọng trong trà như polyphenol, catechin, theanine hay các chất chống oxy hóa. Đây là điểm cộng lớn cho những ai quan tâm đến lợi ích sức khỏe của trà.

2. Ảnh hưởng gián tiếp do giữ nhiệt

Thủy tinh tản nhiệt nhanh hơn tử sa, gốm hoặc sứ. Với trà cần nước nóng và hãm lâu như ô long hoặc trà đen, điều này có thể khiến hương vị chiết xuất chưa đủ. Nhưng với trà xanh Nhật Bản hay trà trắng, ấm thủy tinh lại giúp tránh đắng do nhiệt quá cao. Nước nguội dần có thể giúp tránh vị đắng do hãm quá lâu ở nhiệt độ cao.

3. Kỹ thuật pha đóng vai trò quyết định

Việc sử dụng ấm thủy tinh đúng cách cũng ảnh hưởng nhiều đến chất lượng trà. Đổ nước sôi trực tiếp vào ấm mỏng có thể gây nứt vỡ. Đồng thời, cần điều chỉnh lượng trà, nhiệt độ nước và thời gian hãm phù hợp để bù lại hạn chế giữ nhiệt.

So sánh ấm thủy tinh với các dụng cụ khác

Để có cái nhìn toàn diện hơn, hãy cùng điểm qua những đặc điểm nổi bật của các loại ấm pha trà truyền thống:

• Ấm tử sa: Giữ nhiệt cực tốt, tạo tầng hương sâu sắc theo thời gian vì bề mặt xốp hút tinh chất trà. Tuy nhiên, tử sa phù hợp nhất khi dùng chuyên cho một loại trà, tránh pha tạp để không ảnh hưởng mùi vị.
• Ấm sứ: Giữ nhiệt khá tốt, trung tính về hương vị. Nếu là sứ tráng men, công năng gần tương đương bình thủy tinh nhưng không thể quan sát màu nước. Thích hợp cho trà đen, phổ nhĩ hoặc các loại trà hương.
• Ấm kim loại: Thép không gỉ hoặc gang bền và giữ nhiệt tốt. Nhưng kim loại kém chất lượng có thể làm thay đổi hương vị trà, đặc biệt với trà nhẹ.
• Bình nhựa chịu nhiệt: Nhựa không được khuyến khích dùng để pha trà. Dù tiện lợi, nhưng có thể giải phóng chất độc khi tiếp xúc nước nóng, ảnh hưởng sức khỏe và hương vị.

So với các loại trên, ấm thủy tinh nổi bật ở khả năng quan sát và tính trung tính, nhưng không giữ nhiệt tốt. Do đó, bạn cần cân nhắc loại trà sử dụng để có lựa chọn phù hợp.

Đánh giá chung

Hương vị trà phụ thuộc vào cả dụng cụ và cảm nhận riêng của mỗi người. Với người yêu trà xanh, pha trà bằng ấm thủy tinh mang đến trải nghiệm nhẹ nhàng và tinh tế. Trong khi đó, người chuộng vị đậm lại thích ấm tử sa để tận hưởng chiều sâu hương vị.

Để biết liệu pha trà bằng ấm thủy tinh có phù hợp với mình, bạn nên thử nghiệm. Hãy pha một loại trà với các dụng cụ khác nhau. Ví dụ như pha trà xanh Long Tỉnh bằng ấm thủy tinh, ấm tử sa, và ấm sứ. Sau đó so sánh hương thơm, vị đậm nhạt, và cảm giác tổng thể.

Không có dụng cụ nào là “tốt nhất tuyệt đối”, mà phụ thuộc vào gu thưởng trà của từng người. Có người yêu sự thanh khiết, nhẹ nhàng của trà pha trong ấm thủy tinh. Có người lại chuộng vị đậm sâu, lưu luyến mà ấm tử sa mang lại. Điều quan trọng là bạn tìm thấy lựa chọn phù hợp nhất với mình.

Lời khuyên khi pha trà bằng ấm thủy tinh

Để tối ưu hóa trải nghiệm pha trà bằng bình thủy tinh, hãy lưu ý:

• Chọn bình chất lượng cao: Sử dụng ấm thủy tinh borosilicate chịu nhiệt, có độ dày phù hợp để tránh nứt vỡ.
• Kiểm soát nhiệt độ: Tráng ấm thủy tinh bằng nước ấm trước khi pha trà để giảm thất thoát nhiệt.
• Điều chỉnh thời gian hãm: Rút ngắn thời gian hãm với trà nhạy cảm để tránh vị đắng, do thủy tinh tản nhiệt nhanh.
• Vệ sinh cẩn thận: Rửa kỹ bình để loại bỏ cặn trà, đặc biệt ở vòi hoặc nắp.

Kết luận

Pha trà bằng ấm thủy tinh không làm mất chất hay ảnh hưởng đến thành phần hóa học của trà. Tuy nhiên, khả năng giữ nhiệt hạn chế có thể tác động đến quá trình chiết xuất, làm thay đổi hương vị nếu không kiểm soát tốt kỹ thuật pha.

Mỗi loại dụng cụ pha trà đều có ưu, nhược điểm riêng và sự lựa chọn tốt nhất nằm ở sở thích cá nhân và mục đích sử dụng. Hãy coi việc pha trà là một hành trình trải nghiệm. Hãy mạnh dạn thử nhiều cách để tìm ra lựa chọn mang đến cảm xúc trọn vẹn nhất cho tách trà của bạn.

By TSTN